Stopnie dziecięce (do 14 lat)
10 kyu – biały pas
9 kyu junior – biały pas z 1 czerwonym pagonem
9 kyu senior – biały pas z 2 czerwonym pagonami
8 kyu junior – biały pas z 3 czerwonym pagonami
8 kyu senior – niebieski pas
7 kyu junior – niebieski pas z 1 czerwonym pagonem
7 kyu senior – niebieski pas z 2 czerwonym pagonami
6 kyu junior – niebieski pas z 3 czerwonym pagonami
6 kyu senior – żółty pas
5 kyu junior – żółty pas z 1 czerwonym pagonem
5 kyu senior – pomarańczowy pas
4 kyu junior – pomarańczowy pas z 1 czerwonym pagonem
4 kyu senior – zielony pas
3 kyu junior – zielony pas z 1 czerwonym pagonem
3 kyu senior – zielony pas z 2 czerwonym pagonami
2 kyu junior – zielony pas z 3 czerwonym pagonami
2 kyu senior – brązowy pas
Stopnie dla młodzieży i dorosłych:
10 kyu – biały pas
9 kyu – biały pas z 1 niebieskim pagonem
8 kyu – niebieski pas
7 kyu – niebieski pas z 1 żółtym pagonem
6 kyu – żółty pas
5 kyu – pomarańczowy pas
4 kyu – zielony pas
3 kyu – zielony pas z 1 brązowym pagonem
2 kyu – brązowy pas
Interpretacja kolorów pasa
Biały pas, obok czarnego, jest najważniejszym w życiu każdego karateki. Kolor biały skupia w sobie wszystkie barwy światła, symbolizuje więc nieograniczony potencjał nowego ucznia, który może osiągnąć każdy cel. Wszystko, czego potrzebuje, ma już bowiem w sobie – trening pomoże to wydobyć i odpowiednio ukształtować. Podobnie do diamentu, który dopiero oszlifowany staje się brylantem, tak i możliwości nowicjusza, dzięki wierze i determinacji nabierają nowego znaczenia.
W sztuce karate kolor biały symbolizuje brak umiejętności i doświadczenia nowego ucznia.
Jego serce jest pełne nadziei, z której rodzi się pierwszy entuzjazm do treningu i nauki. Początkowo edukacja skupia się na uważnym słuchaniu nauczyciela, postępowaniu zgodnie z jego wskazówkami, poznawaniu etykiety dojo i systematycznych treningach. Kształtuje się właściwa, stabilna postawa, która według Masutatsu Oyamy stanowi pierwszy, podstawowy krok na drodze sztuk walki. Dzięki treningom, adept zaczyna wyczuwać środek ciężkości, co pozwala zachować mu równowagę i kontrolować ciało. Rozwinięta zostaje podstawowa wrażliwość w stopach i nogach tzw. Fudo. Siła i postęp budowane są na solidnych podstawach. Uczeń, przygotowujący się do egzaminu na biały pas powinien znać etykietę i zasady panujące w dojo, gdyż na nich oparty jest cały trening i życie karateki. Powinien on też być świadom ogólnych terminów karate i przynajmniej częściowo znać już możliwości i ograniczenia własnego ciała. Sama siła techniki przychodzi później, wraz ze wzrostem koordynacji pomiędzy poszczególnymi partiami ciała.
Kolejnym, niezmiernie ważnym, elementem tego etapu nauki jest zawiązywanie pasa przed każdym treningiem, które powinniśmy traktować jak rytuał, przypominając sobie w tym momencie o symbolicznym połączeniu ciała i umysłu. Ważne, by nie wstydzić się białego pasa, a nosić go z dumą.
To w tym momencie uczeń udowadnia sobie, że dzięki zaangażowaniu i konsekwencji jest w stanie podołać wyzwaniu, którym jest opanowanie sztuki karate. Miyamoto Musashi porównuje życie karateki do pracy stolarza, który tylko dzięki odpowiednio naostrzonym narzędziom jest w stanie w pełni wykonywać swoją pracę. Do czasu otrzymania pasa, adept utrwala podstawowe nawyki i pracuje nad kondycją fizyczną. Przyjmuje nowy, ambitny, pełen pokory, wytrwałości i witalności styl życia. Przezwycięża wewnętrzne opory, które ograniczają lub nawet hamują pragnienie poprawy samego siebie.
Zrozumiałem, że cel musi być największy i najwyższy jak to tylko możliwe. Zdałem sobie sprawę, że wytrwałość i posuwanie się naprzód krok po kroku to jedyna droga, aby ten cel osiągnąć.
Masutatsu Oyama
Od pierwszego ćwiczenia nieskazitelność białego pasa znika na zawsze. Biały pas nasiąka potem i stopniowo staje się coraz bardziej przybrudzony, aż do osiągnięcia czarnej barwy.
Z jednej strony, człowiek jest w stanie doprowadzić siebie do całkowitego zniszczenia, z drugiej jednak, posiada nieograniczoną zdolność rozwoju i samodoskonalenia. Sukces zależy od wyznaczenia celu i wytrwałego dążenia do jego osiągnięcia.
Masutatsu Oyama
Błękit nawiązuje do drugiej czakry (Svadhisthana), znajdującej się w okolicach kości krzyżowej, której żywiołem jest Woda – symbol płynności i umiejętności przystosowania się.
Na świecie nie ma nic bardziej pokornego i słabszego od wody. Jeśli jednak chodzi o atak, który jest twardy i silny, nic nie może jej przewyższyć.
Tao Te Ching
Jak woda przystosowuje swój kształt do naczynia, w którym się znajduje, tak karateka dzięki kumite (walce) rozwija podstawowe zdolności przystosowywania się i płynnego reagowania. Czy jest to spokojny, wąski strumyk, niszczycielski wodospad czy rwąca fala, żywioł pozostaje ten sam – Woda.
Także w życiu, karateka musi nauczyć się wykonywać wszystkie czynności, zarówno podczas odpoczynku, jak i w czasie bitwy, z niezmiennym duchem i niewzruszonym umysłem (heijoshin).
Walka to aktywność umysłowa. Brak kontroli nad nią prowadzi do wyzwolenia gniewu i strachu, co oznacza, że staje się czynnością fizyczną. Najbardziej niebezpiecznym człowiekiem jest ten, kto nie okazuje żadnych emocji stojąc twarzą w twarz ze strachem.
Na tym etapie zaczynamy adaptować karate do swojej siły i słabości fizycznej, ustanawiając swoją niezależność. Przede wszystkim powinniśmy skupić się na umiejętności prawidłowego zaciskania pięści i skoordynowaniu tej czynności z prawidłową postawą. ,,Nigiri sannen, tacu sannen, tsuki sannen.” (Trzy lata zaciskanie pięści, trzy lata pozycja, trzy lata cios).
Uczeń, przygotowujący się do zdobycia błękitnego pasa, powinien skoncentrować się na ćwiczeniach rozciągających, zwiększających gibkość, aby osiągnąć elastyczność zarówno fizyczną, jak i psychiczną oraz wyzbyć się narzekania, a skoncentrować na korzyściach płynących z treningu.
Oczywiście w życiu karateki mogą przyjść też chwile, kiedy entuzjazm słabnie, a czasem przeradza się nawet w rozpacz. Ważne jest wtedy, aby rozpoznać je i zaakceptować jako integralną część treningu.
Chwile słabości dotykają każdego, niezależnie od stopnia kyu – warto przekształcić je w moment wewnętrznej siły, traktując jako wskazówki do dalszej drogi rozwoju.
Adept posiadający błękitny pas zazwyczaj zna już swoje ograniczenia i zdaje sobie sprawę, jak wiele wiedzy zostało jeszcze do zdobycia.
Żółty kolor nawiązuje do czakry splotu słonecznego: (Mampura), której żywiołem jest Ogień – symbol twórczej energii. Uczeń, przygotowujący się do egzaminu na żółty pas, całą swoją uwagę powinien skupiać na miejscu zwanym hara (centrum energetyczne, środek ciężkości naszego ciała). To z niego wychodzi cała siła uderzenia czy kopnięcia.
,,Poczuj, jakbyś był zakorzeniony w ziemi za pomocą niewidzialnej siły. Skoncentruj się na hara i poczuj energię płynącą z tego centrum. Twoje umiejętności zdecydowanie wzrosną.”
Od ucznia z żółtym pasem wymaga się już nie tylko koncentracji na fizycznym treningu, równowagi czy odpowiedniej koordynacji, ale skupia się także uwagę na psychologicznych aspektach szkolenia: percepcji, pewności siebie, świadomości i sile woli.
ZJEDNOCZENIE CIAŁA I UMYSŁU!
Pierwszy krok to ćwiczenie fizycznych i mentalnych postaw oraz poprawnego łączenia technik, utrwalanie podstawowych pozycji; równowagi i koordynacji.
Drugi to zwiększanie dynamiki technik bez utraty formy. Pomocne w tym są ćwiczenia na makiwarze i pełnokontaktowe kumite.
To moment, kiedy wzrasta nasza świadomość energii i dynamiki ciała w ruchu.
Intensywny trening jest bardziej dla stanowczego ducha i pokonania siebie, niż dla rozwinięcia silnego ciała.
Masutatsu Oyama
Trzeba stawić czoła słabościom: strachowi, mściwości, pesymizmowi, przebiegłości i zrobić wszystko, aby je kontrolować, nie zapominając jednak o rozwijaniu silnego ducha i wysportowanego ciała.
Powinniśmy zdać sobie sprawę, że to umysł włada ciałem. Moc umysłowa człowieka jest wielka. Jego ciało poparte wielką mocą jest tajemnicze i poza zasięgiem nauki. Właśnie dlatego karate nie powinno być użyte z agresją i w złych zamiarach. Esencją karate jest zatem poszukiwanie czegoś głębszego niż tylko trenowanie ciała.
Masutatsu Oyama
Pomarańczowy pas jest ostatnim stopniem z grupy początkujących.
Zielony kolor to połączenie żółtego (żywioł Ognia) i błękitnego (żywioł Wody).
Nawiązuje do czakry serca (Anahata), i Powietrza – symbolu emocji, wrażliwości i uczuć.
Jest to pierwszy ze stopni zaawansowanych. Na tym poziomie karateka uczy się, jaką rolę odgrywają umysł, siła woli oraz uczucia w karate i w życiu. Karateka otwiera się na drugiego człowieka zaczynając dzielić się sobą, zamiast być chciwym i samolubnym. Nie jest podstępny lecz sprawiedliwy, szczery i troskliwy. Istotnymi cechami dojrzałego karateki są także poczucie humoru i umiejętność śmiania się z siebie.
Uczeń poznaje prawdziwe znaczenie słowa Miłość. Jest świadom, że zawsze istnieje coś więcej niż otaczająca rzeczywistość. W ten sposób staje się bardziej zrównoważony i dojrzały. Zdaje sobie sprawę, że siła bez mądrości i współczucia jest destrukcyjna, niebezpieczna i bezduszna.
Sosai stwierdził:
Siła bez sprawiedliwości to przemoc, sprawiedliwość bez siły to nieudolność.
Najważniejsza rzeczą w nauce na poziomie zielonego pasa jest pokora i cierpliwość.
Adept skupia się głównie na prawidłowym oddechu i na nieustannym doskonaleniu podstawowych technik, sposobów poruszania się i obowiązkowych kata. Zaczyna łączyć technikę, szybkość i siłę; poznaje stan umysłu znany jako ,,zanshin”, w którym ciało działa perfekcyjnie bez większego wysiłku.
Zielony pas to dojrzałość, mądrość i miłość, bez nadmiernego intelektualizowania.
Poeta klasycznego Zen, Zenrin Kushu mówił:
Nie możesz tego dostać dzięki myślom. Nie możesz tego szukać bez nich.
Na tym etapie dbanie o kondycję fizyczną i zdrowie powinno już stać się codziennością, co wymusza zmianę nawyków żywieniowych i refleksję nad ich wpływem na zdrowie i samopoczucie. To w tym momencie najczęściej karateka, kierując się zdrowym rozsądkiem odrzuca zbędne używki na rzecz zdrowego, szczęśliwego, spokojnego wnętrza.
Połączenie fizycznych, umysłowych i duchowych sił, wypracowanych podczas wytrwałego treningu sprawia, że pogląd na świat, staje się bardziej zrównoważony i harmonijny.
Droga sztuki walki jest walką w sercu. Wszystko, co nas otacza czy spotyka wynika z samokontroli.
Skąpany w pocie, poświęcony całkowicie temu co robię w czasie treningu, przewyższam życie i śmierć.
Masutatsu Oyama
Brąz to połączenie trzech kolorów: czerwonego (fizycznego), żółtego (intelektualnego) i niebieskiego (duchowego). To właśnie w tym momencie poczucie równowagi ciała, umysłu i duszy staje się priorytetem. Podejście do treningu w tej fazie jest już poważne i dojrzałe. Karateka opanował już pewne, silne techniki, nie zapominając jednocześnie o dalszym doskonaleniu swoich umiejętności.
Podczas kumite stara się sprawować kontrolę nad sobą i nad przeciwnikiem, wykorzystując szybkość, dystans i wrażliwość. Ćwicząc kata eksperymentuje z ruchami standardowych form kata, znajduje jedno czy dwa, które będzie studiował ze szczególną uwagą, dopóki nie staną się jego własnymi. Karateka posiadający
brązowy pas cieszy się autorytetem i jest godny zaufania dzięki szczerości, prawości i lojalności. Nauczając korzysta z własnego doświadczenia i tradycji karate. Jasno i dokładnie wyraża fizyczne i psychologiczne koncepty oraz duchowy potencjał karate-do (drogi karate).
Brązowy pas kontroluje swoje negatywne emocje: gniew, użalanie się nad sobą, zazdrość (cechy pomarańczowego pasa), dumę, zniechęcenie, ignorancję (cechy błękitnego pasa), złośliwość, przebiegłość (cechy żółtego pasa), skąpstwo, oszustwo i uprzedzenia (cechy zielonego pasa). Nieustannie spogląda w tył przyglądając się sobie, by mieć pewność, że to on ma kontrolę nad emocjami, a nie odwrotnie. Ma w sobie odwagę, żelazną wolę i posiada wiarę w piękno nieznanego, które jest przed nim. Obiektywne porównania z innymi szkołami, innymi dojo i uczniami są bardzo ważne, ale nie można gubić prawdziwej wartości tych porównań.
Swoją własną siłę można poznać dzięki zrozumieniu słabości innych. Jedną z metod obiektywnego porównania z innymi w celu ulepszenia swoich umiejętności jest uczestnictwo w zawodach. Adept brązowego pasa, dzięki otwartemu umysłowi, uczy się respektować siłę rywala. Zna możliwości swoich własnych broni i docenia, a nie lekceważy potencjału przeciwnika – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Karateka winien być jak japoński miecz – niebezpieczną bronią, ale także pięknym dziełem sztuki. To on dokonuje wyboru, czy za pomocą sztuki walki przekształci się w dzieło, czy przebiegłą i destrukcyjną broń. Brązowy pas uczy jak żyć i w pełni opanowywać swoje emocje.
Zbyt często jednak dzieje się tak, że karateka po zdobyciu brązowego pasa staje się zadufany w sobie, czując się usatysfakcjonowanym dotychczasowymi osiągnięciami. Taka osoba nie jest gotowa podjąć wyzwania zdobycia yudansha. Trzeba porzucić „umysł ucznia” i przyjąć prawdziwie dojrzała postawę, niezbędną do przemiany. To poważny krok naprzód.
Brązowy pas jest w dogodnej sytuacji. Jest szanowany przez wszystkich wciąż pozostając uczniem. Jednak nie zdaje sobie sprawy z wielkości darów, które leżą przed nim i jak ptak, waha się u progu swojej dobrze znanej klatki, zanim będzie w stanie podjąć niepewny krok ku wolności.
Krok jakiego dokonujemy przechodząc z brązowego do czarnego pasa, jest najważniejszy w życiu karateki. Chęć posiadania czarnego pasa jest najbardziej powszechnym celem większości karateków. Jednakże jego wymagania są ogromne. Wielu, którzy chcieli go zdobyć, potulnie pozostało na niższym poziomie biegłości i zrozumienia. Nie wystarczyło im silnej woli, aby sprostać wymaganiom yudansha.
Poczynając od pierwszego stopnia czarnego pasa, zasady drogi Budo powinny stać się drugą naturą. Ćwiczenie technik ma na celu ich doskonalenie: studiowanie nauk oraz obserwowanie danych i obecnych mistrzów jest niezwykle przydatne w samodoskonaleniu się.
Czarny pas blisko związany jest z piątym centrum energetycznym, czyli gardłem. Jest to piąta czakra Vishuddha, której żywiołem jest Eter, a czarny to właśnie kolor ducha. Reprezentuje on królestwo, które leży poza fizycznością i dlatego samo w sobie nie jest osiągalne dzięki kolorowym stopniom.
Kolor czarny najlepiej odzwierciedla ducha karateki, zawiera on bowiem w sobie wszystkie kolory. Jeśli zostanie wystawiony na światło słoneczne będzie absorbował fale świetlne tak, że po chwili stanie się „za gorący żeby go dotknąć”. Także sam trening jest odzwierciedleniem postawy.
Czarny jest kolorem siły, jest tak mocno nasycony pigmentami, że bardzo trudno jest pokryć go innym kolorem. Posiadacz czarnego pasa jest najsilniejszym ze wszystkich karateką i nikt z innym kolorem pasa nie może go przezwyciężyć. Otrzymując czarny pas nie kończymy jednak podróży – jest to dopiero początek nowej drogi, na której nie ma miejsca na dumę i egoizm. Wielką głupotą jest myśleć, że w tym momencie osiągnęliśmy szczyt.
Królestwo czarnego pasa składa się z dziesięciu poziomów i każdy ma swoje symboliczne znaczenie.
Jeśli yudansha kontynuuje trening nawet do późnych lat to, tak jak biały pas stał się czarny, teraz czarny pas płowieje, strzępi się po brzegach, aż w konsekwencji ponownie staje się „biały”. Wtedy koło nieuchronnie zamyka się, mistrz zostaje uczniem raz jeszcze.
Soshu Shigeru Oyama z ,,białym" czarnym pasem
Cały proces powtarza się, ale staje się to w królestwie, które sięga dalej niż technika, niż umysł, dalej niż może to zrozumieć przeciętny człowiek.
źródło: oyama-karate.eu